هیپرپاراتیروئیدی چیست؟
چهار غده پاراتیروئید در پشت و چهار گوشه غده تیروئید در ناحیه گردن قرار دارند. غدد پاراتیروئید با ترشح هورمون پاراتیروئید، به نام پاراتورمون، سطح کلسیم را در بدن کنترل می‌کنند.
هورمون پاراتیروئید در پاسخ به هیپوکلسمی (کلسیم پایین خون) و برای بالا بردن سطح کلسیم خون از طریق راه‌های زیر عمل می‌کند:
- افزایش فعالیت استئوکلاست‌ها در استخوان‌ها (بازجذب کلسیم از استخوان‌ها)
- افزایش جذب کلسیم از روده
- افزایش جذب کلسیم از کلیه‌ها
- افزایش فعالیت ویتامین D
ویتامین D باعث افزایش جذب کلسیم از روده می‌شود. هورمون پاراتیروئید بر روی ویتامین D تاثیر می‌گذارد و آن را به اشکال فعال تبدیل می‌کند. بنابراین ویتامین D و هورمون پاراتیروئید با هم برای افزایش سطح کلسیم خون عمل می‌کنند.
عملکرد نادرست غدد پاراتیروئید می‌تواند باعث شود بدن کلسیم زیادی را از استخوان‌ها بیرون بکشد و باعث مشکلاتی مانند استئوپنی، پوکی استخوان، شکستگی استخوان، درد استخوان و هیپرکلسمی (کلسیم بیش از حد در خون) شود.
مشکلات پاراتیروئید همچنین ممکن است منجر به هیپوکلسمی (کلسیم پایین در خون) شود.
علائم هیپرکلسمی
- سنگ کلیه
- درد استخوان‌ها
- علائم گوارشی مثل یبوست، ریفلاکس اسید معده به مری (GERD)، حالت تهوع و استفراغ
- علائم روانپزشکی مثل خستگی، مشکلات حافظه، افسردگی و روان پریشی
- فشار خون بالا
- فیبریلاسیون دهلیزی
- تپش قلب
انواع هیپرپاراتیروئیدیسم
۱. هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه
هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه ناشی از افزایش کنترل نشده هورمون پاراتیروئید است که مستقیماً توسط تومور غدد پاراتیروئید تولید می‌شود. این اتفاق منجر به هیپرکلسمی (افزایش سطح کلسیم بدن) می‌شود.
تومورهای پاراتیروئید می‌توانند توسط سموم متعددی از جمله آلومینیوم، ازن، قارچ کش‌ها، علف کش‌ها و آفت کش‌ها ایجاد شوند.
درمان این مورد برداشتن تومور با جراحی است.
۲. هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه
اینجاست که کمبود ویتامین D یا نارسایی مزمن کلیه منجر به جذب کم کلسیم از روده‌ها، کلیه‌ها و استخوان‌ها شده و این اتفاق باعث هیپوکلسمی (سطح پایین کلسیم در خون) می‌شود.
غدد پاراتیروئید با ترشح بیشتر هورمون پاراتیروئید به کلسیم پایین سرم واکنش نشان می‌دهند و با گذشت زمان، تعداد کل سلول‌های غدد پاراتیروئید افزایش می‌یابد (به این حالت هیپرپلازی می‌گویند). غدد حجیم‌تر می‌شوند.
درمان در این مورد با اصلاح کمبود ویتامین D یا انجام پیوند کلیه برای درمان نارسایی کلیه است.
۳. هیپرپاراتیروئیدیسم ثالثیه!!
این اتفاق زمانی می‌افتد که هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه برای مدت طولانی ادامه یابد و منجر به هیپرپلازی غدد پاراتیروئید می‌شود. در این حالت سطح پایه هورمون پاراتیروئید به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. سپس هنگامی که علت هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه درمان می‌شود، سطح هورمون پاراتیروئید به طور نامناسبی بالا می‌ماند. این سطح بالای هورمون پاراتیروئید در غیاب مشکل قبلی، منجر به جذب بالای کلسیم در روده‌ها، کلیه‌ها و استخوان‌ها شده و باعث هیپرکلسمی می‌شود.
درمان در این مورد با برداشتن بخشی از بافت پاراتیروئید توسط جراحی برای بازگرداندن هورمون پاراتیروئید به سطح مناسب آن انجام می‌شود.
نکته: شما می‌توانید با مصرف مقدار زیادی سبزیجات چلیپایی، اجتناب از GMO و غذاهای غیر ارگانیک و پیروی از یک رژیم غذایی کتوژنیک سالم، از سلامت غدد پاراتیروئید حمایت کنید.
دیدگاهتان را بنویسید