چه چیزهایی درباره رفلاکس معده به مری باید بدانید؟

امروز می خواهم در مورد مهمترین چیزهایی که در صورت داشتن رفلاکس اسیدی معده به مری باید بدانید، صحبت کنم. ابتدا بیایید نگاه کوتاهی به ساختار دریچه های معده بیندازیم.

ساختار دریچه های معده

یک دریچه در قسمت بالایی و یک دریچه در قسمت پایین معده وجود دارد. دریچه بالای آن از برگشت اسید و غذا به مری جلوگیری می کند و دریچه پایینی، حرکت غذا از معده به روده کوچک را کنترل می کند و همچنین از برگشت غذا و صفرا به معده جلوگیری می کند. بنابراین هر دوی این دریچه‌ها، اسفنکترهایی هستند، مانند یک ماهیچه دایره‌ای، که توسط سیستم عصبی خودمختار کنترل می‌شوند. بنابراین این دریچه ها منقبض هستند تا زمانی که به علت ورود غذا کاملاً باز شوند.
مشکل زمانیست که این دریچه ها در زمان نامناسبی باز شوند یا در زمان نامناسب بسته شوند و باعث ورود اسید و صفرا به مکان نامناسب شوند.

علل اختلال عملکرد دریچه بالای معده

اختلال در عملکرد دریچه بالایی معده باعث رفلاکس غذا و اسید از معده به مری میشود. علل این اتفاق عبارتند از:

1. استرس
   دریچه های بالا و پایین معده توسط سیستم عصبی خودمختار کنترل می شوند، به این معنی که آنها به شدت تحت تأثیر استرس هستند. به همین دلیل است که مشکلات گوارشی زیادی وجود دارد که می تواند تحت تأثیر استرس باشد مانند رفلاکس اسید، سوزش سر دل و … . بنابراین اگر رفلاکس اسید معده دارید و استرس زیادی دارید، قبل از شروع درمان ریفلاکس معده، باید کاری برای کاهش استرس انجام دهید.
   مطلب مرتبط:‌ ۲۰ علامتی که شما استرس زیادی دارید.
   مطلب مرتبط:‌ روزانه یک فنجان از این نوشیدنی بنوشید تا استرس خود را به صفر برسانید.
2. کلسیم پایین 
   عامل دیگری که این اسفنکترها را کنترل می کند، کلسیم است. کلسیم عملکرد انقباض عضلانی دارد و به بسته شدن این اسفنکترها کمک می کند. اما در بیشتر مواقع افراد دچار کمبود ویتامین D هستند که جذب کلسیم را کنترل می کند. اگر کمبود ویتامین D دارید، کلسیم کافی ندارید و دریچه به طور کامل بسته نخواهد شد.
   ویتامین D همچنین مانند هورمون کورتیزول در بدن عمل می‌کند و به کاهش استرس کمک کند و از این طریق هم روی بسته شدن دریچه اثر دارد.
   مطلب مرتبط:‌ پاسخ به سوالات متداول درباره ویتامین D
3. اسید کلریدریک ناکافی
   علت دیگر باز شدن این دریچه در بالای معده در زمان نامناسب این است که اسید کلریدریک ناکافی در معده است. گیرنده ها یا حسگرهایی در این دریچه برای اسید هیدروکلریک وجود دارد.
   با ورود غذا، دریچه بسته میشود و اسید افزایش می یابد تا هضم غذا شروع شود. اگر اسید کلریدریک کافی ندارید، یا معده به اندازه کافی اسید نباشد، ممکن است دریچه انتهایی مری بسته نشود که باعث برگشت غذا از معده به مری می شود.
   مطلب مرتبط:‌ فرایند هضم غذا چیست؟
   چه چیزی می تواند باعث کمبود اسید کلریدریک شود؟
   یکی مصرف کم این اسید است مانند مصرف کم نمک. بنابراین اگر رژیم غذایی کم نمک دارید یا نمک دریایی کافی مصرف نمی کنید، می تواند دلیل کمبود اسید کلریدریک در بدن شما باشد.
   همچنین برای ساخت اسید کلریدریک به پتاسیم هم نیاز است. بنابراین بدن به این الکترولیت ها به عنوان بلوک های ساختمانی اسید هیدروکلریک برای ساخت آن نیاز دارد.
   یکی دیگر از دلایل مهم کاهش اسید کلریدریک، هیپوکلریدری ناشی از مصرف بعضی از داروهاست، داروهایی که اسید معده را کاهش میدهند مثل آنتی اسیدها به خصوص PPI ها مثل امپرازول، پنتوپرازول و … .
   همچنین غذاهایی وجود دارند که می توانند وضعیت را بدتر کنند مثل گلوتن، غلات، شکر، الکل و اسیدهای چرب امگا ۶ مانند روغن سویا، روغن کانولا، روغن ذرت، روغن پنبه دانه و البته تمام روغن های فرآوری شده غذاها و غذاهای ناسالم. این مواد نه تنها می توانند باز و بسته شدن دریچه ها را مختل کنند، بلکه می توانند تولید اسید کلریدریک را نیز مختل کنند.

اهمیت هیدروکلریک اسید (HCL)

اجازه دهید در اینجا به اختصار در مورد اهمیت اسید هیدروکلریک صحبت کنم:

1. بدن انواع هورمون هایی دارد که در هضم غذا در روده کوچک نقش دارند که از پانکراس و از خود روده کوچک ترشح می شود. این هورمون ها بدون اسید هیدروکلریک نمی توانند کار کنند. بسیاری از آنزیم هایی که در قسمت بالایی دستگاه گوارش هستند با ph خاصی فعال می شوند، اسید کلریدریک اسید است و باعث فعال شدن این آنزیم ها می شود تا بتوانند کار کنند.
2. HCL، فولات و ویتامین B12 را برای جذب آماده می کند
3. اسید کلریدریک به جذب مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم، روی و آهن کمک می کند.
4. اسید کلریدریک برای کارکرد درست عاملی به نام فاکتور ذاتی (Intrinsic Factor) در معده برای جذب ویتامین B12، مورد نیاز است و در مکانیسم جذب B12 ضروری است. اگر B12 کافی نداشته باشید، مشکلات عصبی زیادی خواهید داشت و به دلیل آسیب عصبی دردهای زیادی خواهید داشت.
5. HCL در پیشگیری از رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک حیاتی است. بدن نیاز به باکتری ها در روده بزرگ دارد و نه روده کوچک و بدون اسید کلریدریک بدن ممکن است دچار رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک (سیبو/SIBO) شود.
6. نقش HCL در جلوگیری از عبور پاتوژن ها (میکروب هایی که مضر هستند)، از معده و حمله آنها به بدن، حیاتی است. بنابراین ما به این اسید برای از بین بردن باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌هایی که در غذاها هستند، نیاز داریم.
7. همچنین HCL در پیشگیری از آلرژی غذایی نیز حیاتی است زیرا بدن برای تجزیه کامل پروتئین به اسیدهای آمینه به HCL نیاز دارد، که اگر پروتئین ها به طور کامل تجزیه نشوند، سیستم ایمنی به آنها به چشم عوامل بیگانه نگریسته و واکنش نشان میدهد و که می تواند باعث آلرژی شود.

علل اختلال عملکرد دریچه پایین معده (دریچه پیلور)

این دریچه در جلوگیری از برگشت صفرا به معده و سپس بالا رفتن به مری، بسیار مهم است. صفرا می تواند به اندازه اسید کلریدریک، مری را تحریک کند، زیرا می تواند به لایه مخاطی آسیب زده و باعث درد و سوزش زیادی شود. سه دلیل اصلی در وقوع این مشکل عبارتند از:

1. چربی اضافی شکم. اگر چربی احشایی بیش از حد دارید، چربی ها به این ناحیه فشار وارد کرده و باعث برگشت صفرا به معده میشوند.
2. فتق هیاتال. من در این مورد در آینده مقاله ای مینویسم و لینک آن را برای اطلاعات بیشتر زیر این پاراگراف قرار خواهم داد، که با آن می توانید یک تکنیک ساده برای کمک به رفع این فتق بیاموزید.
3. علت دیگر مشکلات کیسه صفرا دارید و حتی سنگ کیسه صفرا است که جریان صفرا را مسدود می کند. راه حل این مورد نمک های صفراوی تصفیه شده است.

درمان رفلاکس معده به مری

با همه توضیحات داده شده، اگر فردی دچار این مشکل است، چه کارهایی میتواند انجام دهد؟

1. مصرف بتائین هیدروکلراید
   این داروی برای رفلاکس اسید بسیار مناسب است و غلظت اسید را در معده افزایش می دهد.
   مشکل بسیاری از مردم هنگام مصرف هیدروکلراید این است که فکر می کنند یک یا دو عدد از این دارو با هر وعده غذایی مشکل را حل می کند. اما معمولاً به مقدار بیشتری نیاز خواهد بود، شاید حدود هفت یا هشت عدد همراه با هر وعده غذایی، به خصوص قبل از غذا. با انجام این کار خواهید دید که بهبود زیادی در هضم غذا و کاهش اسیدی که وارد مری می شود، ایجاد می شود.
2. سرکه سیب
   مصرف سرکه سیب قبل از غذا نیز بسیار مهم است و اگر دو مورد اول را با هم استفاده کنید، اثرگذاری زیادی خواهید دید.
   اگر با مصرف بتائین هیدروکلراید و سرکه سیب احساس بدتری می‌کنید و مشکلات شما تشدید می‌شوند، ممکن است به این معنی باشد که زخم معده یا ورم معده دارید. در این صورت باید برنامه خود را تغییر داده و شروع به مصرف کلروفیل یا مواد آلی مثل پودر علف گندم خام کنید، که می تواند به بهبود سوزش مری و معده کمک کند.
   مطلب مرتبط:‌ سرکه سیب و فواید آن
3. مصرف انواع کلم
   بهترین سبزیجات یا حتی غذا برای رفلاکس اسید، همه انواع کلم و حتی کلم ترش است.
4. کاهش استرس
   این امر بسیار مهم است. هر کاری می توانید برای کاهش استرس خود انجام دهید و اصلا آن را دست کم نگیرید.
   مطلب مرتبط:‌ ۲۰ علامتی که شما استرس زیادی دارید.
5. روزه داری متناوب
   اگر شش وعده غذای کوچک می خورید یا مکرراً میان وعده مصرف می کنید، فقط به آنچه در حال رخ دادن است فکر کنید. شما مدام در حال وارد کردن استرس به کل سیستم گوارشی خود هستید. روزه داری متناوب، کاهش دفعات غذا خوردن، به خصوص اگر بتوانید دو وعده یا حتی یک وعده در روز غذا بخورید، رفلاکس اسید معده را تا حد زیادی بهبود می بخشد. چرا؟ زیرا به سیستم گوارش شما این فرصت را می دهد که دوباره تنظیم شود و بهبود یابد و کمتر کار کند.
6. مصرف ویتامین D
   در ابتدای این مقاله در مورد اهمیت این ویتامین برای جلوگیری از رفلاکس اسید صحبت کردم.
   مطلب مرتبط:‌ پاسخ به سوالات متداول درباره ویتامین D
7. مصرف زینک ال کارنوزین
   این ماده نه تنها برای زخم و ورم معده مفید است، بلکه بر بهبود رفلاکس اسید معده نیز اثر میگذارد. در واقع زینک ال کارنوزین برای کاهش التهای در هر قسمت دستگاه گوارش مفید است.
8. مصرف یک پروبیوتیک خوب
   زیرا اگر میکروب هایی داشته باشید که به شما در هضم در قسمت پایینی سیستم گوارش کمک می کنند، استرس زیادی از قسمت بالای سیستم گوارشی برداشته می شود، زیرا همه این دستگاه با هم در ارتباط هستند.