کمبود پتاسیم، علائم، علل و درمان آن

پتاسیم یکی از مهم‌ترین الکترولیت‌هاست زیرا بدن به میزان زیادی (۴۷۰۰ میلی‌گرم در روز) از آن نیاز دارد.

کمبود پتاسیم یکی از کمبودهای شایع بین افراد است، با این حال اغلب ناشناخته می‌ماند و توجهی به آن نمی‌شود. در آزمایش خون کمبود پتاسیم به سادگی نشان داده نمی‌شود، زیرا اکثریت پتاسیم در داخل سلول قرار دارد و باید کمبود پتاسیم زیادی داشته باشید تا در آزمایش خون مشخص شود.

عملکرد پتاسیم در بدن چیست؟

پتاسیم یکی از مهم‌ترین مواد معدنی است و در قدرت سلول‌ها نقش دارد. این ویتامین برای سیستم عصبی و سیستم عضلانی بدن انرژی تولید می‌کند. پتاسیم همچنین در تنظیم pH نقش دارد و با سایر مواد معدنی در بدن کار می‌کند. در اینجا به موارد بیشتری از عملکردهای پتاسیم اشاره می‌کنم:

• بهبود قند خون و جلوگیری از مقاومت به انسولین
  پتاسیم ماده‌ای است که باعث ذخیره قند به صورت گلیکوژن در کبد می‌شود. اگر کمبود پتاسیم داشته باشید، بدن به جای قند شروع به ذخیره بیشتر چربی می‌کند.
• کمک به هضم پروتئین‌ها
  یکی از عملکردهای پتاسیم کمک به هضم پروتئین است. مثلا افرادی که ریزش مو دارند و مصرف پروتئین خود را افزایش می‌دهند، ممکن است به علت کمبود پتاسیم در بدن متوجه بهبودی نشوند.
• تنظیم فشار خون
• تامین انرژی بدن
  ۳۰ درصد کل انرژی بدن از پمپ سدیم پتاسیم تامین می‌شود. هدف این پمپ اساساً حفظ انرژی سلولی است.
• افزایش استقامت در حین ورزش استقامت
• کاهش کرمپ و دردهای عضلانی
• کمک به جلوگیری از آریتمی
• کاهش پرش‌های عضلانی
• کاهش لرزش در بدن
• کاهش از یبوست
• کاهش کلسیفیکاسیون عروقی
• بهبود خواب
• محافظت از کلیه‌ها
• کاهش ادم
• مقابله با سمیت ناشی از سدیم اضافی در بدن
• کمک به ساخت اسید معده
• پیشگیری از نقرس

تشخیص کمبود پتاسیم

بهترین راه تشخیص کمبود پتاسیم بررسی علائم آن است. در اینجا برخی از علائم رایج کمبود پتاسیم آورده شده است:

• فشار خون بالا
• گرفتگی عضلات و پرش عضلانی
• افزایش میل به شکر
• یبوست
• انسولین بالا
  نیاز به انسولین زمانی کاهش می‌یابد که پتاسیم کافی در بدن داشته باشید!!
• ضعف عضلانی
• ضربان قلب غیرطبیعی (آریتمی)
  گاهی ممکن است صدای ضربان قلب را در ناحیه گوش احساس کنید. علت در این مورد کمبود پتاسیم است.
• بی‌خوابی
• اضطراب
• مشکل در تنفس
• خستگی
• آلکالوز
• ضربان نبض بالا
• وزوز گوش ضربان دار

علل کمبود پتاسیم در بدن

دلایل متعددی وجود دارد که ممکن است سطح پتاسیم بدن شما پایین باشد. در اینجا برخی از رایج‌ترین آنها آورده شده است:

• استفراغ
• اسهال و داروهای ملین
• رژیم غذایی نامناسب
  هر فرد برای دریافت کافی پتاسیم باید روزانه حدود ۷ تا ۱۰ فنجان سالاد مصرف کند!
• کتوزیس
  این اتفاق ممکن است در رژیم غذایی کتوژنیک هم رخ دهد، بنابراین بسیار مهم است که در این رژیم میزان مصرف سالاد و سبزیجات بالایی داشته باشید.
• روزه‌داری
• داروهای ادرارآور (دیورتیک‌ها)
• دیابت
• کورتیزول بالا (استرس)
• مصرف زیاد آب!!
  بنابراین فقط وقتی احساس تشنگی می‌کنید آب بنوشید چرا که با مصرف اضافی آب، الکترولیت‌های بدن خود را دفع می‌کنید.
• مصرف قند و کربوهیدرات و در واقع انسولین بالا
• افزایش استرس در بدن و یا بیماری‌هایی مثل سندرم کوشینگ
• منیزیم پایین بدن
• جراحات یا عمل‌های جراحی

راه افزایش سطح پتاسیم

بسیاری از مردم معتقدند که موز بهترین منبع پتاسیم است اما موز فقط ۳۰۰ میلی‌گرم پتاسیم دارد. هر فرد به ۴۷۰۰ میلی‌گرم یا ۷ تا ۱۰ فنجان پتاسیم در روز نیاز دارد (حدود یک کاسه بزرگ سالاد). برای دستیابی به این میزان پتاسیم شما باید روزانه ۱۵ عدد موز مصرف کنید که این کار قند خیلی زیادی به رژیم غذایی شما اضافه می‌کند.

در عوض، می‌توانید مقدار زیادی سبزیجات تازه (۷ تا ۱۰ فنجان در روز) مصرف کنید. برگ چغندر (که برای سلامت کبد و کیسه صفرا هم مفید است)، آووکادو، باقلا، اسفناج، کدو، ماهی سالمون، کلم بروکسل، سالاد و خیار منابع عالی پتاسیم هستند.

چه زمان‌هایی نیاز به میزان حتی بیشتری پتاسیم دارید؟

در برخی بیماری‌ها مثل:

1. آرتریت روماتوئید
2. دیابت و یا مقاومت به انسولین