دیابت نوع یک چیست؟

بیماری دیابت به معنی گلوکز یا قند خون بسیار بالاست. انسولین، هورمونی که توسط لوزالمعده (پانکراس) ساخته می‌شود، به گلوکز خون شما کمک می‌کند تا به سلول‌ها برسد. گلوکاگون هورمون دیگری است که با انسولین برای کنترل سطح گلوکز خون کار می‌کند.

در اکثر افراد مبتلا به دیابت نوع یک، سیستم ایمنی بدن که به طور معمول با عفونت مبارزه می‌کند، به سلول‌های پانکراس، که انسولین می‌سازند، حمله کرده و آنها را از بین می‌برد. در نتیجه، پانکراس تولید انسولین را متوقف می‌کند. بدون انسولین، گلوکز نمی‌تواند وارد سلول‌ها شود و گلوکز خون از حد طبیعی بالاتر می‌رود. بنابراین افراد مبتلا به دیابت نوع یک برای زنده ماندن باید هر روز انسولین مصرف کنند.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع ۱ هستند؟

دیابت نوع ۱ معمولاً در کودکان و نوجوانان رخ می‌دهد، اگرچه ممکن است در هر سنی ظاهر شود. داشتن والدین یا خواهر و برادر مبتلا به این بیماری ممکن است احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ را افزایش دهد.

علائم دیابت نوع ۱ چیست؟

علائم دیابت نوع ۱ جدی هستند و معمولاً به سرعت، طی چند روز تا چند هفته رخ می‌دهند. این علائم عبارت‌اند از:

• افزایش تشنگی و افزایش ادرار
• افزایش گرسنگی
• تاری دید
• خستگی
• کاهش وزن غیر قابل توضیح

گاهی اوقات اولین علائم دیابت نوع یک نشانه‌های یک وضعیت تهدید کننده زندگی به نام کتواسیدوز دیابتی (DKA) هستند. برخی از علائم DKA عبارت‌اند از:

• نفسی که بوی کتون و میوه می‌دهد.
• پوست خشک یا برافروخته
• حالت تهوع یا استفراغ
• دل درد
• مشکل در تنفس
• مشکل در توجه یا احساس سردرگمی و گیجی

DKA جدی و خطرناک است. اگر شما یا فرزندتان علائم DKA را دارید، فوراً به پزشک و یا اورژانس مراجعه کنید.

چه چیزی باعث دیابت نوع ۱ می‌شود؟

متخصصان بر این باورند که دیابت نوع ۱ توسط ژن ها و عوامل محیطی مانند ویروس ها ایجاد می شود. محققان در تلاش هستند تا از طریق مطالعاتی مانند TrialNet، علل دیابت نوع 1 را مشخص کنند.

پزشکان چگونه دیابت نوع ۱ را تشخیص می‌دهند؟

معمولاً اولین چیزی که پزشک را به سمت تشخیص دیابت می‌کشاند، علائم واضح دیابت است. در این صورت پزشکان اغلب از آزمایش تصادفی گلوکز پلاسما (RPG) و گاهی اوقات از آزمایش هموگلوبین A1C برای تشخیص دیابت استفاده می‌کنند.

اگرچه این آزمایش‌ها می‌توانند تأیید کنند که شما دیابت دارید، اما نمی‌توانند نوع آن را تشخیص دهند و درمان بستگی به نوع دیابت دارد.

برای اینکه بفهمید دیابت نوع ۱ دارید یا نوع ۲، پزشک خون شما را برای بررسی آنتی بادی‌های خاص آزمایش می‌کند. اتوآنتی بادی‌ها، آنتی بادی‌هایی هستند که به اشتباه به بافت‌ها و سلول‌های سالم خود فرد حمله می‌کنند. وجود انواع خاصی از اتوآنتی بادی‌ها در دیابت نوع ۱ شایع است اما در دیابت نوع ۲ خیر.

از آنجایی که دیابت نوع ۱ می‌تواند در افراد یک خانواده دیده شود، پزشک می‌تواند اعضای خانواده شما را نیز از نظر وجود اتوآنتی بادی‌ها آزمایش کند. وجود اتوآنتی بادی‌ها، حتی بدون علائم دیابت، به این معنی است که احتمال ابتلای اعضای خانواده نیز به دیابت نوع ۱ زیاد است. اگر برادر یا خواهر، فرزند یا والدینی مبتلا به دیابت نوع ۱ دارید، ممکن است بخواهید آزمایش اتوآنتی بادی را انجام دهید. افراد ۲۰ ساله یا کمتر که پسرخاله، عمه، دایی، خواهرزاده، برادرزاده، پدربزرگ و مادربزرگ یا خواهر ناتنی مبتلا به دیابت نوع ۱ دارند نیز ممکن است از این آزمایش سود ببرند.

درمان دیابت نوع ۱ چیست؟

۱. انسولین

اگر دیابت نوع ۱ دارید، باید انسولین مصرف کنید زیرا بدن شما دیگر این هورمون را نمی‌سازد. انواع مختلف انسولین با سرعت‌های متفاوتی شروع به کار می‌کنند و اثرات هر کدام مدت زمان متفاوتی باقی می‌ماند و ممکن است لازم باشد از بیش از یک نوع استفاده کنید. شما می‌توانید انسولین را به روش‌های مختلفی مصرف کنید، برای مثال استفاده از سوزن و سرنگ، قلم انسولین یا پمپ انسولین.

۲. پراملینتید

برخی از افرادی که در رسیدن به اهداف گلوکز خون خود با انسولین به تنهایی مشکل دارند، ممکن است نیاز به مصرف نوع دیگری از داروهای دیابت که با انسولین کار می‌کنند، مانند پراملینتید نیز داشته باشند.

پراملینتید که به صورت تزریقی تجویز می‌شود، به جلوگیری از افزایش بیش از حد سطح گلوکز خون بعد از خوردن غذا کمک می‌کند. با این حال تعداد کمی از افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ از پراملینتاید استفاده می‌کنند.

۳. متفورمین

یکی دیگر از داروهای دیابت، متفورمین است که ممکن است به کاهش میزان انسولین مورد نیاز شما کمک کند، اما مطالعات بیشتری برای تایید این موضوع مورد نیاز است.

نکته: هيپوگليسمی يا قند خون پايين در صورتی كه انسولين مصرف می‌كنيد اما دوز مصرفی خود را با غذا يا فعاليت بدنی‌تان مطابقت ندهيد، ممكن است رخ دهد. هیپوگلیسمی شدید می‌تواند خطرناک باشد و نیاز به درمان فوری دارد. برای اطلاع از هیپوگلیسمی و نحوه پیشگیری یا درمان آن روی این لینک کلیک کنید.

مطلب مرتبط: علل هیپوگلیسمی (قند خون پایین) و راه پیشگیری و درمان آن

چگونه می‌توانم دیابت نوع ۱ را مدیریت کنم؟

همراه با انسولین و هر دارویی که استفاده می‌کنید، می‌توانید دیابت خود را با مراقبت روزانه از خود، مدیریت کنید. پیروی از برنامه غذایی مخصوص دیابتی‌ها، فعالیت بدنی و چک کردن مرتب قند خون از راه‌هایی است که می‌توانید از خود مراقبت کنید. با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود کار کنید تا یک برنامه مراقبت از دیابت که برای شما مناسب است، دریافت کنید. اگر قصد بارداری با دیابت دارید، سعی کنید قبل از باردار شدن، سطح گلوکز خون خود را در محدوده هدف خود قرار دهید.

آیا گزینه‌های درمانی دیگری برای دیابت نوع ۱ وجود دارد؟

“پانکراس مصنوعی” جایگزین آزمایش دستی گلوکز خون و تزریق انسولین است. این دستگاه سطح گلوکز خون را در تمام ساعات شبانه روز کنترل می‌کند و انسولین یا ترکیبی از انسولین و گلوکاگون را به طور خودکار به بدن ارائه می‌کند. این سیستم همچنین می‌تواند از راه دور، به عنوان مثال توسط والدین یا کارکنان پزشکی، نظارت شود.

در سال ۲۰۱۶، سازمان غذا و داروی ایالات متحده نوعی سیستم لوزالمعده مصنوعی به نام سیستم حلقه بسته هیبریدی را تایید کرد. این سیستم هر ۵ دقیقه یکبار سطح گلوکز را در طول روز و شب آزمایش می‌کند و به طور خودکار مقدار مناسب انسولین پایه، یک انسولین طولانی اثر را از طریق یک پمپ انسولین جداگانه به بدن می‌دهد. اما همچنان باید مقدار انسولینی که پمپ در زمان غذا نیاز دارد، به صورت دستی تنظیم شود. همچنین فرد باید چندین بار در روز خون خود را با دستگاه گلومتر آزمایش کند.

از اواخر سال ۲۰۱۶ و اوایل سال ۲۰۱۷، NIDDK چندین مطالعه مهم مهم را بر روی انواع مختلف دستگاه‌های مصنوعی پانکراس برای کمک به افراد مبتلا به دیابت نوع یک و برای مدیریت بیماری خود، تأمین کرده است. این دستگاه‌ها همچنین ممکن است به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری نیز کمک کند.

NIDDK همچنین از تحقیقات پیوند جزایر لانگرهانس پانکراس، درمانی تجربی برای دیابت نوع ۱ که به سختی قابل کنترل است، حمایت می‌کند. جزایر پانکراس مجموعه‌ای از سلول‌های لوزالمعده هستند که انسولین می‌سازند. دیابت نوع ۱ به این سلول‌ها حمله می‌کند. پیوند جزایر پانکراس، جزایر تخریب شده را با جزایر جدیدی جایگزین می‌کند که انسولین را می‌سازند و آزاد می‌کنند. از آنجایی که محققان هنوز در حال مطالعه پیوند جزایر پانکراس هستند، این روش فقط برای افرادی که در یک مطالعه تحقیقاتی ثبت نام کرده‌اند، در دسترس است.

عوارض دیابت نوع ۱ چیست؟

با گذشت زمان، گلوکز خون بالا منجر به مشکلاتی می‌شود از جمله:

• بیماری قلبی
• سکته مغزی
• بیماری کلیوی
• مشکلات چشمی
• بیماری دندان
• آسیب‌های عصبی
• مشکلات پا
• افسردگی
• آپنه خواب

اگر دیابت نوع ۱ دارید، می‌توانید با مدیریت قند خون، فشار خون و کلسترول و پیروی از برنامه مراقبت از خود و تغذیه غنی از مواد مغذی، از عوارض دیابت پیشگیری کرده یا آنها را به تاخیر بیاندازید.

آیا می‌توانم شانس ابتلا به دیابت نوع ۱ را کاهش دهم؟

در این زمان، دیابت نوع ۱ قابل پیشگیری نیست. با این حال، از طریق مطالعاتی مانند TrialNet، محققان در تلاش هستند تا راه‌های ممکن برای پیشگیری یا کند کردن این بیماری را شناسایی کنند.