کلستاز چیست و چه علایمی دارد؟
کلستاز یک بیماری کبدی است و زمانی اتفاق می‌افتد که جریان صفرا از کبد به کیسه صفرا کاهش یابد یا مسدود شود. صفرا مایعی است که توسط کبد تولید می‌شود و در کیسه صفرا ذخیره می‌شود. این ماده به هضم غذا، به خصوص چربی‌ها، کمک می‌کند. هنگامی که جریان صفرا تغییر می‌کند، می‌تواند منجر به تجمع ماده‌ای به نام بیلی روبین شود. بیلی روبین رنگدانه‌ای است که توسط کبد تولید شده و از طریق صفرا از بدن دفع می‌شود.
انواع کلستاز
دو نوع کلستاز وجود دارد، داخل کبدی و خارج کبدی.
کلستاز داخل کبدی که از کبد منشا می‌گیرد و می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- انواع بیماری‌ها
- عفونت
- مصرف مواد مخدر
- ناهنجاری‌های ژنتیکی
- اثرات هورمونی بر جریان صفرا
- بارداری
کلستاز خارج کبدی به دلیل وجود مانع فیزیکی در مجاری صفراوی ایجاد می‌شود. انسداد ناشی از مواردی مانند سنگ کیسه صفرا، کیست و تومور، جریان صفرا را محدود می‌کند.
علائم کلستاز
همه افراد مبتلا به کلستاز دچار علائم نمی‌شوند و بزرگسالان مبتلا به کلستاز مزمن، اغلب بدون علامت هستند. اما در صورت علامت‌دار شدن، هر دو نوع کلستاز علائم مشابهی بروز می‌دهند، از جمله:
- یرقان که زرد شدن پوست و سفیدی چشم است
- ادرار تیره
- مدفوع روشن
- درد شکمی
- خستگی
- حالت تهوع
- خارش بیش از حد
علل کلستاز
انسداد صفرا می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد مثل داروها و انواع بیماری‌ها.
۱. داروها
کبد نقش مهمی در متابولیسم داروها دارد و متابولیسم برخی از این داروها برای کبد دشوارتر از سایرین است و ممکن است برای کبد سمی باشند. این داروها عبارت‌اند از:
- برخی از آنتی بیوتیک‌ها
- استروئیدهای آنابولیک مانند هورمون‌هایی که در بدنسازی استفاده می‌شوند
- برخی از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن و استامینوفن
- داروهای ضد بارداری خوراکی
- برخی داروهای ضد صرع
- برخی داروهای ضد قارچ
- برخی داروهای ضد روان پریشی
- برخی داروهای ضد میکروبی
نکته مهم: به موارد بالا دقت کردید؟؟؟ به نظر شما پزشکی مدرن بیشتر کمک کننده است یا آسیب رسان؟
۲. بیماری‌ها
برخی بیماری‌ها می‌توانند باعث ایجاد زخم یا التهاب در مجاری صفراوی شوند و در نتیجه منجر به کلستاز شوند. این موارد عبارت‌اند از:
- عفونت‌های ناشی از ویروس‌هایی مانند HIV، هپاتیت، سیتومگالوویروس و اپشتین بار
- عفونت‌های باکتریایی
- برخی بیماری‌های خودایمنی، مانند سیروز صفراوی اولیه، که می‌تواند باعث حمله و آسیب سیستم ایمنی به مجاری صفراوی شود.
- اختلالات ژنتیکی مانند بیماری سلول داسی شکل
- برخی از سرطان‌ها مانند سرطان کبد و پانکراس و همچنین لنفوم‌ها
تشخیص کلستاز
تشخیص معمولا با بروز علایم کلستاز شروع می‌شود و پزشک با سوالاتی در مورد سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی ادامه خواهد داد. همچنین گاهی آزمایش‌های کبدی که نشان دهنده کلستاز هستند، آزمایش خون و انواع تصویربرداری‌ها مانند سونوگرافی یا ام آر آی انجام می‌شود. پزشک همچنین ممکن است بیوپسی کبد انجام دهد.
درمان کلستاز
اولین قدم برای درمان کلستاز، درمان علت زمینه‌ای است. به عنوان مثال، اگر مشخص شود که داروی خاصی باعث ایجاد این بیماری شده، پزشک ممکن است داروی شما را قطع کند و داروی دیگری را توصیه کند. اگر انسدادی مانند سنگ کیسه صفرا یا تومور باعث ایجاد تجمع صفرا و کلستاز شده باشد، ممکن جراحی توصیه شود.
در بیشتر موارد، کلستاز بارداری پس از زایمان برطرف می‌شود. زنانی که مبتلا به کلستاز بارداری می‌شوند، باید پس از بارداری تحت نظر باشند.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
داروی اسید اورسودوکسی کولیک یا اورسودیول چیست؟
دیدگاهتان را بنویسید